Apa Itu “Transfer Pricing” dan Kenapa Ia Penting dalam Audit Cukai?
Transfer pricing mungkin kedengaran macam istilah rumit, tapi hakikatnya ia benda yang selalu berlaku dalam dunia perniagaan, terutama bagi syarikat yang ada banyak cawangan atau beroperasi di lebih dari satu negara. Konsepnya mudah: bila syarikat jual barang atau perkhidmatan kepada entiti lain dalam kumpulan yang sama, harga yang digunakan dalam transaksi itu dipanggil transfer price.
LHDN sangat ambil berat pasal transfer pricing sebab ia boleh digunakan untuk memanipulasi keuntungan supaya cukai yang dibayar lebih rendah. Sebab itu, audit cukai akan beri perhatian khusus kepada transaksi antara syarikat berkaitan untuk pastikan semua dilakukan dengan harga pasaran yang adil.
Walaupun konsep ini lebih banyak berkaitan dengan syarikat besar, pelajar dalam bidang kewangan, perakaunan dan cukai juga perlu faham asas transfer pricing sebab ia jadi salah satu topik utama dalam kajian cukai global. Bagi mereka yang nak mendalami bidang ini, mendapatkan khidmat perunding cukai untuk pelajar boleh bantu memahami dengan lebih jelas bagaimana polisi cukai dan audit transfer pricing berfungsi dalam dunia sebenar.
1. Apa Itu Transfer Pricing?
Transfer pricing merujuk kepada harga yang dikenakan dalam transaksi antara syarikat berkaitan dalam satu kumpulan. Ia boleh berlaku dalam bentuk:
✅ Jualan barang dari satu syarikat ke syarikat lain dalam kumpulan yang sama
✅ Pemindahan hak cipta atau paten antara anak syarikat
✅ Perkhidmatan pengurusan atau konsultansi antara syarikat dalam kumpulan
✅ Pinjaman atau pembiayaan dalaman dalam kumpulan syarikat
Contohnya, syarikat A ada cawangan di Malaysia dan satu lagi di Singapura. Jika syarikat A di Malaysia jual produk kepada cawangan di Singapura, harga yang digunakan untuk transaksi ini adalah transfer price.
Kalau harga yang dikenakan terlalu rendah atau terlalu tinggi, LHDN boleh anggap syarikat cuba larikan keuntungan ke negara lain yang ada kadar cukai lebih rendah. Sebab itu, ada peraturan ketat untuk pastikan transfer pricing dilakukan dengan adil.
2. Kenapa Transfer Pricing Sangat Diberi Perhatian dalam Audit Cukai?
LHDN dan pihak berkuasa cukai lain sangat ambil berat tentang transfer pricing sebab ia boleh digunakan untuk elak cukai secara tidak sah. Syarikat boleh manipulasi harga transaksi supaya keuntungan mereka dipindahkan ke negara dengan kadar cukai lebih rendah.
📌 Contoh manipulasi transfer pricing:
- Syarikat multinasional di Malaysia jual produk kepada anak syarikat di negara lain dengan harga yang terlalu murah supaya keuntungan lebih tinggi dicatatkan di negara lain dengan cukai rendah.
- Anak syarikat di negara lain caj syarikat Malaysia yuran perundingan yang tinggi untuk mengurangkan keuntungan di Malaysia dan bayar cukai yang lebih rendah.
Perkara macam ini boleh menyebabkan kerajaan hilang hasil cukai yang sepatutnya dikutip. Jadi, undang-undang transfer pricing diperketatkan supaya setiap syarikat melaporkan keuntungan mereka dengan cara yang betul.
3. Bagaimana Transfer Pricing Ditentukan Supaya Sah di Sisi Undang-Undang?
Untuk pastikan transfer pricing dilakukan dengan adil, syarikat kena ikut prinsip “arm’s length”. Maksudnya, harga yang dikenakan antara syarikat berkaitan mesti sama macam harga pasaran biasa jika transaksi itu dibuat antara dua pihak yang tidak berkaitan.
Ada beberapa kaedah utama untuk menentukan transfer pricing yang adil:
✅ 1. Comparable Uncontrolled Price (CUP)
- Bandingkan harga transaksi dalaman dengan harga yang digunakan untuk pelanggan luar yang tidak berkaitan.
- Contohnya, kalau syarikat jual barang kepada anak syarikat dengan harga RM50, tapi kepada pelanggan biasa RM100, LHDN boleh soal kenapa ada perbezaan harga.
✅ 2. Resale Price Method (RPM)
- Harga barang yang dibeli dari syarikat berkaitan dibandingkan dengan harga yang dijual kepada pelanggan akhir.
- Contohnya, kalau anak syarikat beli barang pada harga RM50 dan jual kepada pelanggan pada harga RM70, margin keuntungan RM20 mesti munasabah berbanding harga pasaran.
✅ 3. Cost Plus Method (CPM)
- Kos pengeluaran sesuatu produk ditambah dengan margin keuntungan standard untuk tentukan harga jualan yang adil.
- Contohnya, jika kos pengeluaran RM30, maka harga jualan kepada anak syarikat patut lebih daripada RM30 selepas ditambah margin keuntungan yang wajar.
Syarikat yang ada transaksi transfer pricing perlu sediakan dokumentasi lengkap untuk tunjukkan harga yang dikenakan adalah adil dan ikut pasaran.
4. Apa Risiko Jika Transfer Pricing Tak Dipatuhi?
Kalau LHDN dapati transfer pricing digunakan untuk mengelak cukai, syarikat boleh dikenakan pelbagai tindakan, antaranya:
⚠️ Cukai tambahan – LHDN boleh laraskan semula harga transaksi dan kenakan cukai tambahan ke atas keuntungan yang disembunyikan.
⚠️ Denda dan penalti – Syarikat boleh dikenakan penalti tinggi jika gagal menyediakan dokumentasi transfer pricing yang lengkap.
⚠️ Audit mendalam – Jika ada unsur manipulasi cukai, syarikat boleh dikenakan audit menyeluruh yang boleh memakan masa dan kos tinggi.
Jadi, sangat penting untuk pastikan semua rekod transfer pricing disediakan dengan baik dan mematuhi peraturan yang ditetapkan.
5. Bagaimana Perunding Cukai Boleh Membantu dalam Transfer Pricing?
Syarikat yang ada transaksi antara syarikat berkaitan perlu khidmat perunding cukai untuk pastikan semua laporan dibuat dengan betul.
Perunding cukai boleh membantu dalam:
✅ Menyediakan dokumentasi transfer pricing mengikut garis panduan LHDN
✅ Membantu syarikat memahami kaedah penetapan harga yang sah
✅ Mengurus audit transfer pricing jika ada pemeriksaan oleh LHDN
✅ Memberi nasihat cukai untuk syarikat kecil yang mula terlibat dalam transaksi antarabangsa
Bagi pelajar dalam bidang cukai, memahami transfer pricing sangat penting sebab ini antara topik yang selalu diuji dalam peperiksaan dan kajian kes industri. Perunding cukai untuk pelajar boleh membantu dalam memahami kes-kes transfer pricing yang kompleks dan cara ia diaplikasikan dalam dunia sebenar.
Kesimpulan
Transfer pricing bukan sekadar isu teknikal dalam cukai, tapi ia boleh beri kesan besar kepada jumlah cukai yang perlu dibayar oleh syarikat. Kalau tak diurus dengan betul, syarikat boleh kena audit dan penalti yang tinggi.
📌 Checklist untuk pastikan transfer pricing patuh kepada peraturan:
✅ Pastikan semua transaksi antara syarikat berkaitan direkodkan dengan lengkap
✅ Gunakan prinsip arm’s length untuk tetapkan harga transaksi
✅ Sediakan dokumentasi transfer pricing yang boleh dibuktikan kepada LHDN
✅ Dapatkan bantuan perunding cukai untuk elakkan sebarang kesilapan yang boleh membawa kepada audit cukai
📲 Nak tahu lebih lanjut tentang transfer pricing atau perlukan khidmat perunding cukai? Klik di sini untuk terus ke WhatsApp!
