Bila sebut cukai pendapatan enterprise, ramai peniaga kecil dan sederhana terus rasa risau. Bukan sebab tak nak bayar, tapi sebab tak yakin kiraan betul atau tidak. Ada yang takut terlebih bayar, ada yang takut terkurang bayar, dan paling ditakuti — kena denda atau penalti LHDN.

Hakikatnya, kebanyakan kes denda berlaku bukan kerana niat menipu, tetapi kerana salah faham tentang cara kira cukai perniagaan enterprise, terlepas tarikh penting, atau buat kesilapan yang nampak kecil tetapi beri kesan besar.

Artikel ini akan terangkan secara lengkap:

• Apa itu cukai pendapatan enterprise
• Cara kira cukai perniagaan enterprise langkah demi langkah
• Tarikh-tarikh penting yang wajib tahu
• Kesilapan paling kerap buat peniaga kena denda
• Cara elak masalah dengan LHDN secara sah

Semua diterangkan dengan logik mudah supaya bukan sekadar tahu apa nak buat, tapi faham kenapa perlu buat begitu.

Apa Itu Cukai Pendapatan Enterprise?

Enterprise merujuk kepada perniagaan milikan tunggal atau perkongsian. Dari sudut percukaian:

• Enterprise bukan entiti berasingan
• Bisnes dan pemilik dianggap satu
• Keuntungan bisnes dikira sebagai pendapatan individu
• Cukai dilaporkan melalui Borang B (individu berbisnes)

Ini bermaksud, cukai pendapatan enterprise sebenarnya ialah cukai individu, cuma sumber pendapatan datang daripada perniagaan.

Di sinilah ramai peniaga tersalah anggap. Ada yang ingat enterprise macam Sdn Bhd, ada yang sangka bisnes kecil tak perlu lapor. Semua ini salah faham yang boleh bawa risiko denda.

Kenapa Ramai Peniaga Enterprise Kena Masalah Cukai?

Kalau diperhatikan kes-kes biasa, puncanya hampir sama:

1. Tak faham struktur cukai enterprise
2. Salah kira pendapatan sebenar
3. Tak tahu perbelanjaan apa boleh ditolak
4. Campur duit bisnes dan duit peribadi
5. Tak ambil tahu tarikh penting LHDN

Kesilapan ini nampak kecil, tapi bila dikumpulkan, laporan cukai jadi tak tepat. Bila LHDN buat semakan atau audit, penalti boleh dikenakan walaupun bisnes kecil.

Struktur Asas Cukai Pendapatan Enterprise

Sebelum masuk detail, penting untuk faham aliran besar cukai enterprise:

1. Kira pendapatan perniagaan
2. Tolak perbelanjaan dibenarkan
3. Dapatkan keuntungan bersih
4. Gabungkan dengan pendapatan individu lain
5. Tolak pelepasan individu
6. Dapatkan pendapatan bercukai
7. Gunakan kadar cukai individu (progressive)
8. Hantar Borang B sebelum tarikh tutup

Kalau aliran ini jelas, cara kira cukai perniagaan enterprise sebenarnya sangat tersusun.

Masih tak pasti sama ada kiraan dan laporan cukai enterprise anda dibuat dengan cara yang betul ikut keperluan LHDN?

Bahagian 1: Cara Kira Cukai Pendapatan Enterprise (Step-by-Step)

Langkah 1: Tentukan Pendapatan Perniagaan

Pendapatan perniagaan ialah semua duit masuk hasil daripada aktiviti bisnes.

Contoh pendapatan enterprise:

• Jualan produk
• Servis atau upah kerja
• Komisen ejen
• Affiliate income
• Pendapatan online (Shopee, TikTok, website)
• Projek atau kontrak

Prinsip LHDN:
Jika duit masuk sebab bisnes → ia pendapatan perniagaan.

Contoh:

• Jualan produk: RM160,000
• Servis tambahan: RM24,000
• Komisen: RM6,000

Jumlah pendapatan perniagaan:
➡️ RM190,000

Langkah 2: Senaraikan Perbelanjaan Dibenarkan

Ini bahagian paling penting dalam cara kira cukai perniagaan.

Perbelanjaan dibenarkan ialah kos yang:

• Digunakan untuk menjalankan bisnes
• Berkaitan secara langsung dengan jana pendapatan

Contoh perbelanjaan yang biasanya dibenarkan:

• Belian stok / bahan mentah
• Iklan & marketing
• Sewa premis / stor
• Bil utiliti premis
• Telefon & internet untuk kerja
• Gaji pekerja
• EPF & SOCSO majikan
• Courier & packaging
• Software bisnes
• Petrol & tol untuk urusan bisnes
• Yuran akauntan / tax agent

Contoh perbelanjaan setahun:

• Stok barang: RM75,000
• Marketing: RM14,000
• Courier & packaging: RM9,500
• Telefon & internet: RM3,600
• Sewa ruang kerja: RM12,000
• Software & tools: RM3,400
• Petrol & tol (bisnes): RM6,500

Jumlah perbelanjaan dibenarkan:
➡️ RM124,000

Langkah 3: Kira Keuntungan Bersih Perniagaan

Formula asas:

Pendapatan – Perbelanjaan = Keuntungan Bersih

RM190,000 – RM124,000
= RM66,000

Angka ini ialah keuntungan bersih enterprise, bukan lagi cukai.

Langkah 4: Gabungkan Dengan Pendapatan Individu Lain

Jika pemilik bisnes ada pendapatan lain, ia mesti digabungkan.

Contoh:

• Keuntungan enterprise: RM66,000
• Pendapatan lain (contoh freelance / sambilan): RM12,000

Jumlah pendapatan individu:
➡️ RM78,000

Ini langkah yang ramai terlepas, lalu menyebabkan laporan tak lengkap.

Langkah 5: Tolak Pelepasan Individu

Ini kelebihan besar enterprise berbanding Sdn Bhd.

Contoh pelepasan:

• Pelepasan individu: RM9,000
• KWSP: RM4,000
• Insurans / takaful: RM3,000
• Lifestyle (telefon, laptop, internet): RM2,500

Jumlah pelepasan:
➡️ RM18,500

Langkah 6: Kira Pendapatan Bercukai

Formula:
Jumlah pendapatan – pelepasan = pendapatan bercukai

RM78,000 – RM18,500
= RM59,500

Inilah angka sebenar yang dikenakan cukai.

Langkah 7: Gunakan Kadar Cukai Individu

Cukai individu di Malaysia adalah progressive, bukan satu kadar terus.

Pendapatan bercukai RM59,500 biasanya menghasilkan cukai sekitar:
➡️ RM1,800 – RM2,400

Inilah jumlah cukai yang perlu dibayar.

Bahagian 2: Tarikh Penting Cukai Pendapatan Enterprise

Ini antara punca utama peniaga kena denda — terlepas tarikh.

Tarikh Penting Yang Wajib Tahu:

• 1 Mac
  Sistem e-filing LHDN dibuka
• 30 Jun
  Tarikh akhir hantar Borang B (individu berbisnes)
• Bayar cukai sebelum atau pada tarikh akhir
  Bayar lewat → penalti automatik

Jika hantar lewat:

• Penalti boleh bermula 10% hingga 45%
• Walaupun cukai kecil, penalti tetap dikenakan

Bahagian 3: Kesilapan Yang Selalu Buat Peniaga Enterprise Kena Denda

1. Tak hantar e-filing sebab bisnes rugi

Walaupun rugi, laporan tetap wajib.

2. Salah kira pendapatan

Tak masukkan semua sumber pendapatan dianggap laporan tak lengkap.

3. Claim perbelanjaan peribadi

Ini kesalahan biasa yang mudah dikesan bila audit.

4. Tak simpan resit

Tanpa bukti, LHDN boleh tolak claim.

5. Hantar borang lewat

Ini kesalahan paling mudah dielakkan, tapi paling ramai buat.

6. Kira untung ikut baki akaun bank

Baki bank ≠ untung sebenar.

Bahagian 4: Cara Elak Denda & Penalti LHDN

1. Asingkan akaun bank bisnes
2. Rekod pendapatan dan kos setiap bulan
3. Simpan resit minimum 7 tahun
4. Faham kos boleh tolak dan tak boleh tolak
5. Jangan tunggu saat akhir hantar e-filing
6. Semak kiraan sebelum submit

Langkah-langkah ini nampak ringkas, tapi sangat berkesan.

Bahagian 5: Enterprise vs Sdn Bhd Dari Sudut Cukai

Enterprise sesuai jika:

• Untung bawah RM100,000 – RM120,000
• Banyak pelepasan individu
• Bisnes masih kecil

Sdn Bhd lebih sesuai jika:

• Untung konsisten atas RM150,000
• Nak kadar cukai lebih rendah (15% SME)
• Nak simpan keuntungan dalam syarikat

Ramai peniaga rugi kerana tak buat perbandingan awal.

Ringkasan Cara Kira Cukai Perniagaan Enterprise

1. Kira semua pendapatan bisnes
2. Tolak perbelanjaan dibenarkan
3. Dapatkan keuntungan bersih
4. Campur pendapatan individu lain
5. Tolak pelepasan individu
6. Dapatkan pendapatan bercukai
7. Guna kadar cukai individu
8. Hantar Borang B sebelum 30 Jun

Ini ialah aliran sebenar yang LHDN gunakan.

Perlu Bantuan Semak Cukai Pendapatan Enterprise?

Jika:

• Tak pasti kiraan betul atau tidak
• Risau terkurang atau terlebih bayar cukai
• Nak elak denda & penalti
• Nak tahu patut kekal enterprise atau tukar Sdn Bhd

Bantuan boleh dibuat secara terus.

👉 WhatsApp untuk semakan & konsultasi percuma:

Boleh bincang terus tentang cara kira cukai perniagaan, semakan cukai enterprise, dan strategi paling selamat untuk bisnes kecil & sederhana.